Financieel onafhankelijk worden en eerder stoppen met werken (FIRE)? Zo pak je dat aan

Op je vijftigste, veertigste of misschien zelfs dertigste stoppen met werken, klinkt veel mensen als muziek in de oren. En zo niet, dan een leven zonder geldzorgen wel. Dit noemen we financiële onafhankelijkheid. Maar hoe realistisch is dit? Wanneer ben je financieel onafhankelijk (ook wel FIRE genoemd)? En hoe bereik je dit?

In dit artikel geven we je alle handvatten om financieel onafhankelijk te worden. Van de betekenis tot jouw doelbedrag berekenen en van een stappenplan tot een uitleg over de FIRE movement; na het lezen van dit artikel ben je klaar om je eigen reis naar financiële onafhankelijkheid te beginnen.

Inhoud

1. Financieel onafhankelijk betekenis
2. FIRE movement
3. Met hoeveel geld ben je financieel onafhankelijk?
4. Financieel onafhankelijk berekenen
5. Financieel onafhankelijk worden: een stappenplan
6. FIRE worden - of niet?

Financieel onafhankelijk betekenis

Financiële onafhankelijkheid is een rekbaar begrip. Zo is financieel onafhankelijk zijn volgens het CBS de situatie waarbij je inkomen hoger is dan het minimumloon. Dat is nog lang niet bij iedereen het geval en zeker niet bij vrouwen. Maar liefst de helft van de vrouwen in Nederland is niet financieel onafhankelijk. 

Voor de meeste mensen gaat financiële onafhankelijkheid echter nog een stapje verder. Het betekent wat hen betreft niet alleen kunnen rondkomen en geen geldzorgen meer hebben, maar zelfs de financiële vrijheid hebben om je leven in te vullen zoals je dat zelf wil. Doordat je bijvoorbeeld zoveel vermogen of passief inkomen hebt, dat je niet meer hoeft te werken.

FIRE movement

De term financiële onafhankelijkheid hoor je steeds vaker, vanwege de populariteit van de FIRE movement. Deze beweging, die is overgewaaid uit de Verenigde Staten, staat voor Financial Independence & Retire Early. De mensen die FIRE willen worden, kiezen ervoor om zuinig te leven met zo min mogelijk kosten, zodat ze een groot gedeelte van hun inkomen kunnen sparen en beleggen.

Eerst bestond de FIRE-movement vooral uit mensen die op deze manier zo vroeg mogelijk met pensioen wilden gaan; ergens tussen de 30 en 50 jaar. Deze mensen zijn er natuurlijk nog steeds, maar er zijn inmiddels ook genoeg mensen die niet helemaal willen stoppen met werken als ze financieel onafhankelijk zijn, omdat ze bijvoorbeeld hun werk heel leuk vinden.

Hun doel is echt de financiële vrijheid die het met zich mee brengt. Je hebt de keuze om door te werken of niet; het moet niet. 

Met hoeveel geld ben je financieel onafhankelijk?

Als we kijken naar de definitie van de FIRE movement, ben je financieel onafhankelijk als je genoeg vermogen of een groot genoeg passief inkomen hebt om al je uitgaven te dekken. Wanneer dit precies is, verschilt dus per persoon. Hoe minder geld jij uitgeeft aan bijvoorbeeld woonlasten en etentjes, hoe eerder je jezelf financieel onafhankelijk kunt noemen. 

In tegenstelling tot wat veel mensen denken draait FIRE worden niet om snel rijk worden, maar eerder om bewust leven. Hoe meer minimalistisch je leeft, hoe meer inkomen je apart kunt zetten en hoe eerder je FIRE bent. 

Jeremy Bishop via Unsplash

Financiële onafhankelijk berekenen

Duidelijk, toch? Maar hoe weet je eigenlijk hoeveel geld je aan vermogen moet hebben, voordat je kunt stoppen met werken? Een makkelijke vuistregel is dat je 25 keer je huidige jaaruitgaven bij elkaar spaart en belegt, afhankelijk van hoe zuinig je wil leven als je stopt met werken en hoe oud je bent als je met pensioen gaat.

Iemand die op z’n dertigste met pensioen gaat, of minder wil werken, moet immers langer met zijn opgebouwde vermogen doen dan iemand die op z’n vijftigste stopt met werken.

Waarom 25 keer je jaarlijkse uitgaven?

Die 25 keer komt wellicht een beetje uit de lucht vallen. Waar is dat op gebaseerd? Binnen de FIRE movement wordt uitgegaan van 4 procent als het verwachte rendement op je vermogen als je het belegt. Je kunt met pensioen als je belegde vermogen elk jaar 4 procent oplevert en je van dit rendement kunt leven. 

Wat jouw doelbedrag precies is, bepaal je zelf. Sommige mensen sparen en beleggen bijvoorbeeld liever 35 of zelfs 50 keer hun jaarlijkse uitgaven bij elkaar. Eén ding is zeker: om uit te rekenen wanneer jij financieel onafhankelijk bent, moet je uitzoeken wat je jaarlijkse uitgaven zijn.

Rekensom financiële onafhankelijkheid bereiken

Stap 1: je jaarlijkse uitgaven berekenen

Weet jij eigenlijk tot op de cent precies hoeveel jij elke maand uitgeeft? Het is tijd om je bankrekening eens onder de loep te nemen. Door je uitgaven van de afgelopen drie maanden op een rij te zetten, ontdek je wat je gemiddelde uitgaven per maand zijn. Als je dit keer 12 doet, weet je wat jouw jaarlijkse uitgaven zijn.

Deze stap is niet alleen handig om je doelbedrag uit te rekenen, maar ook om een andere reden. Tijdens het doorspitten van je bankrekening zie je meteen of je nog voor abonnementen betaalt die je toch niet meer gebruikt, of dat er categorieën zijn waar je meer geld aan uitgeeft dan je verwachtte. 

Dit is ook het perfecte moment om eens te kijken naar je verzekeringen en abonnementen. Ben je ergens anders niet goedkoper uit? Dat helpt je straks in je reis naar financiële onafhankelijkheid.

Stap 2: je doelbedrag uitrekenen

Je doelbedrag vervolgens uitrekenen is simpel. Vermenigvuldig je jaarlijkse uitgaven met 25 (of een hoger getal, waar jij je comfortabel bij voelt). Dit is je doelbedrag en voldoende vermogen om te stoppen met werken. 

Schrik niet meteen van het bedrag; het is haalbaar, anderen gingen je voor. Maar je snapt nu waarom zuinig en bewust leven zo’n groot onderdeel van de FIRE filosofie is. 

Tip: bereken jouw doelbedrag om financieel onafhankelijk te worden en kijk vervolgens met een beleggingstool op internet hoe je dit doelbedrag kunt bereiken. Met wat voor bedrag moet je beginnen en hoeveel moet je maandelijks storten om je gewenste resultaat te behalen? Is dit realistisch voor jou?

Financieel onafhankelijk worden: een stappenplan

Heeft jouw doelbedrag je niet afgeschrikt? Dit stappenplan helpt je financieel onafhankelijk te worden.

1. Bedenk waarom je FIRE wil worden
2. Reken uit hoeveel je elke maand opzij kunt zetten
3. Verlaag je uitgaven
4. Vergroot je inkomen
5. Beleg je geld

1. Bedenk waarom je FIRE wil worden

Financieel onafhankelijk worden en eerder stoppen met werken, is niet onmogelijk, maar komt wel met de nodige uitdagingen. Om ervoor te zorgen dat je op dit soort momenten niet de handdoek in de ring gooit, is het belangrijk om jouw ‘waarom’ helder te krijgen. 

Wat betekent financiële onafhankelijkheid voor jou? Wat gaat het jou opleveren? Waarvoor wordt jouw vermogen gebruikt als je met pensioen bent? Zet dit echt op papier en verwerk het eventueel in een moodboard. Zo heb je iets om op terug te kijken op de momenten dat het moeilijk wordt.

2. Reken uit hoeveel je elke maand opzij kunt zetten

Je weet je gemiddelde maandelijkse uitgaven en ook hoeveel er binnenkomt. Trek deze van elkaar af en je weet ook hoeveel je elke maand opzij kunt zetten. Wanneer je jouw doelbedrag deelt door dit bedrag, weet je hoeveel maanden het duurt om financieel onafhankelijk te worden.

Dat zijn waarschijnlijk heel wat maanden, maar gelukkig is dit proces te versnellen. Dat doen we in de volgende stappen.

3. Verlaag je uitgaven

Als het goed is, heb je bij het berekenen van jouw doelbedrag al je bankrekening onder de loep genomen en gekeken waar je kunt besparen. Dit is het moment om je uitgaven ook daadwerkelijk te verlagen. Het geld dat je extra overhoudt, kan je extra opzij zetten elke maand. Dat betekent dat je doel weer een stukje dichterbij is.

4. Vergroot je inkomen

Wanneer mensen meer willen sparen, denken ze algauw aan besparen. Maar er is nog een manier: je inkomen vergroten. Dat doe je bijvoorbeeld door een salarisverhoging te onderhandelen of door een side hustle op te starten.

Een side hustle opzetten, klinkt wellicht als iets waar je helemaal geen tijd of geen geld voor hebt. Kies dan voor een side hustle waardoor je elke maand een passief inkomen mee verdient.

Een dropshipping webshop, waarbij je de aangeboden producten niet zelf op voorraad hebt, is hier een goed voorbeeld van. In plaats daarvan koop je bij een bestelling het product in bij een buitenlandse leverancier, die het vervolgens rechtstreeks naar jouw klant stuurt.

Of wat dacht je van een print-on-demand webshop, waarbij je bijvoorbeeld t-shirts, mokken en meer met minimale investering koopt? Print-on-demand betekent dat je samenwerkt met een leverancier (print-on-demand partner) die jouw prints op neutrale producten (petten, tassen) drukt en ze onder jouw merknaam verzendt, pas op het moment dat er ook echt een bestelling is.

Met het opzetten van deze twee side hustles loop je weinig risico, bespaar je tijd (in vergelijking met andere side hustles) en heb je weinig startkapitaal nodig. Bovendien wordt het met Shopify-apps als Printful, Printify of DSers nog makkelijker om een dropshipping of print-on-demand webshop te starten.

Al zijn dit natuurlijk maar voorbeelden en is het belangrijk om je inkomen te vergroten op een manier die bij je past.

5. Beleg het geld dat je opzij zet

Met sparen alleen kom je waarschijnlijk niet. Je zal je geld ook moeten investeren om je vermogen voldoende te laten groeien. Mensen vinden investeren vaak een beetje ingewikkeld en eng, maar niets is minder waar. Tegenwoordig is beleggen heel toegankelijk. 

Natuurlijk brengt beleggen risico's met zich mee, maar dat hoeft je financiële doelen niet in gevaar te brengen. Sterker nog, zolang je goed spreidt en als het ware niet op één paard wedt (je belegt bijvoorbeeld niet alleen in Apple, maar in een indexfonds, waar soms wel duizenden aandelen in worden verzameld) en bovendien een lange beleggingshorizon hebt (voor de lange termijn belegt), is beleggen minder risicovol dan je zou denken. 

Voordat je aan de slag gaat is het wel goed je in te lezen op dit onderwerp - je kunt immers altijd je inleg verliezen en die kans wil je verkleinen. Een leestip is het boek Blondjes beleggen beter van beleggingsexpert Janneke Willemse. Ze legt in begrijpelijke taal uit wat beleggen en investeren precies is en hoe je dit het best kunt aanpakken.

FIRE worden - of niet?

Financieel onafhankelijk worden (volgens de definitie van de FIRE movement) is niet iedereen voor weggelegd. Iedereen zou het in theorie kunnen bereiken, maar hiervoor moet je wel kritisch naar je uitgaven kijken en vervolgens kiezen om bewust te consuminderen en tijd te investeren in het vergroten van je inkomen.

Als je nu een leven leidt met veel etentjes, nieuwe kleding en de laatste gadgets, zal streven naar FIRE worden in eerste instantie aanvoelen alsof je moet inleveren.

Natuurlijk kun je besluiten dat de FIRE movement niets voor jou is, als je vindt dat je nu al een rijk leven leidt. Daar is niets mis mee. Toch dagen we je uit het eens te proberen. Bij veel FIRE-aanhangers heeft de reis naar FIRE ze vooral aan het denken gezet over wat er nou echt belangrijk is in het leven. Is dat echt die nieuwe gadget? 

Wanneer je op deze manier denkt, is FIRE worden wellicht haalbaarder dan je denkt.

Op weg naar financiële onafhankelijkheid

Duik vandaag nog in je bankrekening en start je reis naar financiële onafhankelijkheid. Vergeet tijdens je reis niet af en toe te kijken hoe je ervoor staat en of je goed op weg bent om je doel te bereiken. En ten slotte: vergeet niet om in te zien dat het proces van FIRE worden, misschien nog wel belangrijker is dan het doel zelf. Succes!

Lees ook:

• Parttime ondernemen: 16 ideeën voor een online bedrijf
• Passief inkomen genereren? 5 ideeën om vandaag nog mee te starten
• 10 ideeën voor een online bedrijf met minimale investeringskosten
• Hoe kan ik geld verdienen met thuiswerken? 13 inspirerende ideeën

Over de auteur

Tessa Ham wilde al schrijfster worden sinds ze haar eigen naam kon schrijven. Zo'n twintig jaar later is ze copywriter en schrijft ze voor de Nederlandse Shopify blog.